محمدرضا فرزین – رئیس کل بانک مرکزی – در همایش اقتصاد ایران اصلاح ساختارها و رفع ناترازی‌ها اظهار کرد: در سال گذشته ما با یک جهش بیش از حدی در نرخ ارز مواجه شدیم و بانک مرکزی اگرچه از ابتدای سال سیاست کنترل رشد نقدینگی را داشت، ولی افزایش نرخ ارز می‌توانست منجر به رشد نقدینگی شود.
وی افزود: در سطح جهان نیز قیمت حامل‌های انرژی کاهش پیدا کرد.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: نرخ رشد نقدینگی در آبان ماه به ۲۶.۲ درصد رسیده که تا پایان سال به ۲۵ درصد می‌رسد.
فرزین با بیان اینکه تلاش می‌کنیم متغیر نرخ رشد نقدینگی زیر ۳۰ درصد و پایه پولی را به میانگین بلند مدت برسانیم، گفت: وقتی صحبت از ناترازی می‌کنیم یکی ناترازی جریان نقد و دیگری ناترازی ترازنامه بانک‌ها است.
وی تاکید کرد: آنچه امروز مشاهده می‌کنیم بیشتر ناترازی نقدینگی است. این اگر علاج نشود به ناترازی ناشی از دارایی و بدهی تبدیل خواهد شد که به ورشکستگی می‌انجامد. در ایران به دلیل تورم طی سال‌های گذشته این ناترازی رفع نشده است.
وی یکی از ریشه‌های ناترازی را تکالیف ایجاد شده از سوی مجلس و دولت‌ها دانست و گفت: علت دیگر ضعف‌های نظارتی است. در دهه ۶۰ دلیل اصلی رشد پایه پولی افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی بود چرا که دولت به راحتی می‌توانست از بانک مرکزی استقراض کند. در دهه ۷۰ نیز این روند ادامه یافت. در دهه ۸۰ مجلس مصوب کرد دولت اگر نمی‌تواند به طور مستقیم از بانک مرکزی استقراض کند. از طرفی اجازه دادند که موسسات غیر مجاز که تحت نظارت بانک مرکزی نبود شکل بگیرد.
رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: در عین حال به دلیل اتکای دولت به درآمد نفت نیازی نبود که دولت دست در جیب بانک‌ها بکند. اما در دهه ۹۰ زمانی که تحریم‌ها افزایش پیدا کرد دولت تلاش کرد به سمت بانک‌ها برود ولی چون منع شده بود از بانک مرکزی استقراض کند به سمت بانک‌ها رفته بود که بخشی از ناترازی بانک‌ها ناشی از تحمیل دولت است.
فرزین افزود: بانک مرکزی هم نتوانست نظارت متناسب با شرایط جدید داشته باشد. حال بایستی بر اساس برنامه‌هایی که داریم راهکاری ارائه دهیم.
به گفته وی، ما در بانک مرکزی دو راهکار احیا ساماندهی بانک‌ها یا انحلال آنها را در دستور کار داریم. در حال حاضر به ۸ بانک برنامه اصلاح داده‌ایم. محدودیت‌هایی شامل پرداخت به ذینفع یا محدودیت سود سهام اعمال کردیم و به دنبال این هستیم تا ناترازی نقدینگی کاهش پیدا کند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: اگر بانک‌ها نتوانند اصلاحات لازم را انجام دهند باید به سراغ ماده ۳۹ یا انحلال بانک‌ها برویم. نمی‌شود یک بانک ۵ تا ۶ سال ناتراز باشد و باید فکری برایش شود.
فرزین اعلام کرد: انحلال موسسه نور و توسعه انجام شد که یک موسسه دیگر هم به زودی انحلال آن انجام می‌شود نور یک موسسه کوچک نبود ۲۵۰ شعبه داشت و دو سه برابر خیلی از بانک‌های ما است و با ۵۰ هزار میلیارد تومان فساد در سال‌های گذشته مواجه شد.
وی با بیان اینکه کسی که می‌خواهد در کشور بانکداری کند باید سرمایه بیاورد افزود: مسئله افزایش سرمایه مهم است. این موضوعات باید در قانون برنامه هفتم توسعه دیده شود.
