مسعود لطیفیان در باره وضعیت صادرات خرمای ایران گفت: در حالی که ایران بعد از مصر دومین کشور تولید کننده خرما در جهان است اما در بین کشورهای صادر کننده این محصول در رتبه چهارم قرار دارد. با استفاده از سیستمهای نوین نخلداری تعدادی از کشورها نظیر مصر توانسته‌اند میزان تولید خرمای خود را در هر هکتار به “حدود ۶ برابر میانگین جهانی” برسانند. این در حالی است که سطح زیر کست ایران چندین برابر کشور مصر می باشد.
وی افزود:در سال ۲۰۲۰، ارزش بازار جهانی خرما در حدود ۱۳.۴ میلیارد دلار آمریکا بوده و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ به ۱۶.۲۵ میلیارد دلار برسد . بازار تجارت خرما یک بازار جهانی است که حدود ۵.۴ میلیون تن میوه در آن عرضه می شود. در سال ۲۰۲۰، تونس با صادرات حدود ۲۹۹ میلیون دلار آمریکا بزرگترین صادرکننده خرما در سراسر جهان بود و پس از آن عربستان سعودی با صادراتی به ارزش حدود ۲۴۶ میلیون دلار قرار دارد.
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی سیستم های تولید و تجارت محصول خرما به سرعت در دنیا در حال تغییر هستند. یکی از عوامل مهم این تغییر، افزایش جمعیت جهان و تقاضای جهانی برای این محصول انرژیک و مفید است. انتظار می رود جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹ میلیارد نفر برسد و با این شرایط نخلستانهای جهان به طور فزاینده ای به یک دارایی استراتژیک برای کشورهای خرماخیز تبدیل می شوند.
به گفته لطیفیان در بسیاری از کشورهای خرما خیز نخلستانهای کوچک به سرعت در حال خرد شدن هستند. از سوی دیگر زنجیره ارزش افزوده و صادرات سازمان یافته خرما به دلیل خرده فروشی قابل گسترش و تثبیت نیست. برای دولت یکی از چالش‌های اساسی شناسایی راهکارهایهای برای افزایش بهره وری تولید خرما و بهبود معیشت تولیدکنندگانی است که دارای نخلستانهای کوچک بوده و ارائه خدمات مورد نیاز مانند دسترسی به اعتبار، دانش فنی و اطلاعات بازار برای آنها فراهم نیست. یکی از راه های ممکن برای ایجاد پیوند بین تولیدکنندگان خرما و صادرات، نخلداری قراردادی است.
وی افزود: اگر چه طرح این موضوع در ایران جدید نیست، اما سوالات جدی را هم برای نخلداران و هم برای سیاست گذاران ایجاد می کند. نخلداران به طور فزاینده ای برای امضای قراردادهای نخلداری دعوت خواهند شد. اما سئوال این است که آیا چهارچوب فنی و استراتژیک این اقدام به درستی مطالعه شده است؟ با توجه به اهمیت تجارت جهانی خرما، نحوه اجرایی کردن نخلداری قراردادی چه تاثیری بر تجارت این محصول در کلاس جهانی دارد؟
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تصریح کرد:بحث تجارت خارجی خرما از مباحث مهم در توسعه نخلداری کشور است. اثربخشی نخلداری قراردادی وابسته به این است که سیاست دولت در اجرایی کردن این استراتژی تا چه حدود متوجه بازارهای خارجی و تابع نیازهای آن است. نخلداری قراردادی وسیله ای برای گسترش بازار خارجی، تقسیم کار، افزایش کارائی، بهبود بهره وری و رشد و توسعه اقتصادی است و به عنوان موتور رشد و توسعه اقتصادی در صنعت خرما عمل می‌کند.
لطیفیان در پایان گفت: برای اینکه در فرآیند جهانی شدن اقتصاد و صادرات خرما بتوانیم سهم معقولی را به خود اختصاص داده و با گذشت زمان جایگاه خود را بهبود بخشیم باید مزیت های بالفعل صنعت خرمای کشور را شناسایی کرده تا در صحنه تجارت جهانی مزیت های مطلوب تری را کسب نماییم. نخلداری قراردادی و توسعه زنجیره ارزش خرما در کشور می‌تواند سرآغازی برای رسیدن به توسعه پایدار تجارت محور خرما باشد.
انتهای پیام/
