براساس آمارهای بانک مرکزی از متغیرهای پولی مرداد سال جاری بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در مجموع نسبت به مرداد سال گذشته ۶.۸ درصد و در ۵ ماهه ابتدای سال جاری ۶.۱ درصد رشد داشته است.
اما نگاهی به جزئیات آماری نشان می‌دهد بدهی بانک‌های تجاری دولتی در یک سال منتهی به مرداد ماه امسال ۲۱ درصد کاهش یافته و در ۵ ماهه ابتدایی سال جاری هم رشد این بدهی منفی ۸.۵ درصد بوده است.
همچنین بدهی بانک‌های دولتی تخصصی به بانک مرکزی هر چند که در ۵ ماه ابتدایی سال نسبت به اسفند ماه سال گذشته ۴.۹ درصد بیشتر شده اما در یک سال منتهی به مرداد ماه ۵.۵ درصد افت کرده است.
بنابراین بدهی بانک‌های دولتیِ تجاری و تخصصی به بانک مرکزی در یک سال منتهی به مرداد ماه سال جاری ۸.۱ درصد کاهش یافته است.
اما در همین مدت بدهی بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری به بانک مرکزی با ۱۲ هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان افزایش از رقم ۵۶ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان در مرداد سال ۹۹ به ۶۹ هزار و ۵۰ میلیارد تومان رسیده که نشان‌دهنده رشد ۲۲.۸ درصدی در این دوره یک ساله است، همچنین در ۵ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ هم رشد بدهی بانک‌های خصوصی به بانک مرکزی ۸.۹ درصد رشد کرده است.
این آمارها در حالی منتشر شده است که حدود یک ماه پیش اکبر کمیجانی، رئیس کل وقت بانک مرکزی، ۱۱ شهریور ماه از عدم اضافه برداشت بانک‌ها به بانک مرکزی در ۸ ماه گذشته خبر داده بود.
بررسی صورت‌های مالی بانک‌های بورسی نشان می‌دهد بخش عمده بدهی بانک‌های خصوصی به بانک مرکزی، مربوط به ۴-۵ بانک خصوصی می‌شود و به عبارت دقیق‌تر ۵۰ درصد از کل این بدهی متعلق به دو بانک خصوصی است، این چند بانک با مشکلات مالی و ترازنامه‌ای روبرو هستند و به نظر می‌رسد تا زمانی که این چند بانک تعیین تکلیف نشوند، رشد بدهی آنها به بانک مرکزی ادامه داشته باشد.
جدول پایین که برگرفته از آمارهای بانک مرکزی است، گویای وضعیت بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است؛ بدهی بانک‌های تجاری از ۱۷۳۰ میلیارد تومان در سال ۹۱ به ۱۳ هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان در پایان سال ۹۴ رسیده و در پایان مرداد امسال به ۸۱۰۰ میلیارد تومان کاهش یافته است.
| سال | بانک‌های تجاری دولتی | بانک تخصصی دولتی | بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری |
| ۱۳۹۱ | ۱،۷۳۰ | ۴۴،۲۱۰ | ۲،۸۹۰ |
| ۱۳۹۲ | ۲،۶۶۰ | ۵۴،۷۷۰ | ۲،۸۳۰ |
| ۱۳۹۳ | ۵،۹۱۰ | ۵۵،۹۰۰ | ۲۳،۹۹۰ |
| ۱۳۹۴ | ۱۳،۸۸۰ | ۵۷،۲۸۰ | ۱۲،۴۷۰ |
| ۱۳۹۵ | ۱۲،۰۲۰ | ۴۹،۴۴۰ | ۳۸،۲۳۰ |
| ۱۳۹۶ | ۴،۵۱۰ | ۴۷،۲۱۰ | ۸۰،۳۱۰ |
| ۱۳۹۷ | ۲،۹۲۰ | ۴۷،۷۷۰ | ۸۷،۴۸۰ |
| ۱۳۹۸ | ۴،۳۴۰ | ۴۷،۰۶۰ | ۵۹،۲۹۰ |
| مرداد ۹۹ | ۱۰،۲۵۰ | ۴۹،۸۵۰ | ۵۶،۲۱۰ |
| ۱۳۹۹ | ۸،۸۵۰ | ۴۴،۸۹۰ | ۶۳،۴۰۰ |
| مرداد ۱۴۰۰ | ۸،۱۰۰ | ۴۷،۰۹۰ | ۶۹،۰۵۰ |
بدهی بانک‌های تخصصی به بانک مرکزی هم از ۴۴ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان در پایان سال ۹۱ به ۴۷ هزار و ۹۰ میلیارد تومان در پایان مرداد رسیده است که طبق بررسی‌های نگارنده، تقریبا بیش از ۹۵ درصد از این بدهی، همان خط اعتباری مسکن مهر است.
اما بدهی بانک‌های خصوصی در مدت ۶ سال از ۲۸۹۰ میلیارد تومان به ۸۷ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان در سال ۹۷ رسید و در مرداد ماه امسال هم این رقم در سطح ۶۹ هزار و ۵۰ میلیارد تومان قرار گرفته است.
درواقع تامین مالی مسکن مهر از محل منابع بانک مرکزی به بهانه تورم‌زا بودن متوقف و هزاران طرح را معطل منابع کرد اما از طرف دیگر چند بانک خصوصی به خاطر عملکرد بد مدیریتی ۶۶ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی اضافه برداشت کردند؛ ۱۶ هزار میلیارد تومان بیش از کل خط اعتباری مسکن مهر؛ از طرف دیگر همانطور که در گزارش روز گذشته به آن اشاره شد بدهی دولت در دوران دولت دولت تدبیر از ۱۴ هزار میلیارد تومان در مرداد ۹۱، با بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش به ۱۶۵ هزار میلیارد تومان رسید که ۳ برابر کل خط اعتباری اعطایی برای مسکن مهر بوده است.
انتهای پیام/
