هرچند تولیدکنندگان لوازم خانگی در سال های گذشته به پیشرفت های قابل توجهی در تولید دست یافتند و در سال گذشته نیز توانستند به جای برنامه ۳۰ درصدی رشد تولید به رشد ۷۸ درصدی دست یابند، اما همچنان نگران احتمال تغییر سیاست‌های وارداتی و کم رنگ شدن حمایت از تولیدات داخلی بودند و این نگرانی خود را در نامه نگاری هایی که با دستگاه های مختلف انجام دادند، ابراز کردند.
در پی این نامه نگاری ها، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور نیز به وزرای صنعت و اقتصاد دستور داد تا واردات لوازم خانگی از کره جنوبی ممنوع شود.
شرکت های کره ای ال جی و سامسونگ با تشدید تحریم های آمریکا علیه ایران، بازار لوازم خانگی کشورمان از ترک کردند و از سال ۹۷ به بعد واردات لوازم خانگی به کشور ممنوع شد.
به گفته مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت، طبق مصوبه اولیه شورای هماهنگی سران سه قوه در سال ۱۳۹۷ واردات لوازم خانگی ممنوع شد و با تمدید این مصوبه، ممنوعیت واردات لوازم خانگی تا پایان سال ۱۴۰۰ نیز مصوب شد. حالا با دستور رئیس جمهور ممنوعیت واردات لوازم خانگی بیش از این نیز ادامه خواهد یافت.
حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی در این مورد گفت: تا قبل سال ٩٧ به خاطر تحریم آمریکا بازار ایران در سیطره لوازم خانگی خارجی بود و درها باز گذاشته شد و هم خطوطی شکل گرفت که سرمایه گذار ایرانی برندهای خارجی را برای تولید و مونتاژ به ایران آوردند. افکاری که می گفتند رقابت باید باشد تا تولید ایران رقابتی شود توانست تا قبل سال ٩٧ این ایده را پیاده کند و عمده بازار هم در اختیار کره ای ها بود و در سال ٩٧ با تحریم، بازار لوازم خانگی که تا ٧٠ درصد در دست خارجی ها بود، از حضور خارجی ها تهی شد.
وی ادامه داد: تولیدکنندگان ایرانی تا پیش از سال ٩٧ ضعیف نگه داشته شدند و عایدی این حضور خارجی ها، اخراج کارگران و مهندسان ایرانی و بیکاری بود و برخی با تفکر اینکه بازار رقابتی باشد جنگ تمام عیار اقتصادی به راه انداختند. یک طرف آنقدر بزرگ شد و کشور را در اختیارش قرار دادیم که اجاره نداد طرف دیگر که تولیدکننده ایرانی است، رشد کند.
غزنوی افزود: ما به اجبار تحریم و مدیریت منابع ارزی، واردات را ممنوع کردیم و امروز تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی افزایش اشتغال دارند و بازار را به خوبی کنترل کرده اند تا تولیدات به مقیاس اقتصادی رسید.
وی با بیان اینکه تا ۵٠ درصد بازار فعلی لوازم خانگی در اختیار کالاهای خارجی است که به صورت قاچاق وارد کشور می شوند، گفت: امروز به جای ۱۱ میلیون دستگاه لوازم خانگی، ۱۵ میلیون دستگاه لوازم خانگی در داخل تولید شده است.
غزنوی تاکید کرد: ما انحصارگرا نیستیم و از شراکت با تولیدکنندگان خارجی برای انتقال تکنولوژی استقبال می کنیم.
صنعت لوازم خانگی در شرایط جنگ اقتصادی نه تنها تسلیم خروج شرکت‌های کُره‌ای نشد بلکه با داخلی‌سازی ۷۰ درصدی قطعات و صرفه‌جویی ارزی ۳ میلیارد دلاری، توانست تولید خود را به ۲ برابر تولیدات قبل از تحریم‌ها برساند. به عبارتی تولیدکنندگان لوازم خانگی برعکس بعضی صنایع، ادامه و ارتقاء تولیدات خود را مشروط به رفع تحریم ها نکردند و منتظر بازگشت شرکت های خارجی که با تشدید تحریم ها یک شبه ایران را ترک کردند، نماندند.
ال جی و سامسونگ، دو شرکت کُره ای تا پیش از تشدید تحریم ها سهم قابل توجهی در بازار لوازم خانگی ایران داشتند اما به محض پررنگ شدن تحریم ها از بازار پرسود ایران دست کشیدند و خطوط ایجاد شده برای تولید محصولاتشان را به حال خود رها کردند.
در این شرایط اما صنعتگران ایرانی برای بومی سازی این تولیدات دست به کار شدند. در نتیجه شاهد شکل گیری برندهای سام و جی پلاس به جای سامسونگ و ال جی کُره جنوبی در ایران بودیم که در حال حاضر تلویزیون، لباسشویی، یخچال فریزر، ماشین ظرفشویی و حتی گوشی موبایل از جمله مهمترین محصولات تولیدی آنها است و برنامه تولید دیگر محصولات را نیز در دست اجرا دارند.
قطعا مهمترین دستاورد داخلی سازی یک محصول، قطع وابستگی به واردات و کاهش ارزبری آن است. در صنعت لوازم خانگی نیز هرچند هنوز وابستگی به واردات برخی قطعات وجود دارد اما حرکت به سمت افزایش دامنه تولیدات داخلی این قطعات نیز در حال انجام است.
با داخلی سازی تولیدات یک صنعت، علاوه بر اشتغال زایی و ایجاد فرصت های شغلی جدید، زمینه برای صادرات و حضور در بازارهای جهانی نیز فراهم می شود. در این زمینه تولیدکنندگان لوازم خانگی نیز هدف گذاری هایی را برای صادرات محصولاتشان در سال جاری انجام داده اند.
با فراهم شدن زمینه صادرات در کنار رونق بازار داخل، امکان افزایش تولیدات نیز فراهم خواهد شد و در این خصوص با توجه به وجود ظرفیت نصب شده در کارخانه های لوازم خانگی، می توان در مدتی کوتاه به تولیدات بیشتر دست یافت. به گفته عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، قابلیت جهش ۲۰۰ درصدی در تولید انواع لوازم خانگی با توجه به ظرفیت‌های نصب شده در کشور وجود دارد.
وی با بیان اینکه ظرفیت‌های موجود، نیاز داخل را به طور کامل تامین می کند، تاکید کرد: صنعت لوازم خانگی ایران قابلیت تبدیل شدن به مرکز تولید و صادرات در منطقه با جمعیت بیش از ۴۰۰ میلیون نفری را دارا است.
هاشمی ادامه داد: این امر مهم با برنامه‌ریزی درست از سوی مسئولان و بسترسازی لازم برای ایجاد تعاملات منطقه‌ای، ایجاد تعرفه‌های ترجیحی، توسعه روابط اقتصادی و کمک به نقل و انتقال پول دست‌یافتنی است.
اتفاق مهمی که در جایگزینی شرکت های داخلی به جای برندهای کُره ای در صنعت لوازم خانگی افتاده، افزایش سطح داخلی سازی تولیدات است به طوری که به گفته مدیرکل صنایع برق، فلزی و لوازم خانگی وزارت صمت، میانگین داخلی سازی لوازم خانگی در کشور ۷۰ درصد است.
طی سال های اخیر بحث های مختلفی از سوی مسئولان وزارت صنعت و تولیدکنندگان لوازم خانگی در مورد افزایش داخلی سازی تولیدات این صنعت و کاهش قیمت تمام شده تولید مطرح شده و چندین میز تعمیق ساخت داخل نیز برگزار شده است. هرچند در حال حاضر قیمت برخی لوازم خانگی با سطح درآمد طبقه متوسط جامعه فاصله دارد اما تداوم و افزایش داخلی سازی قطعات مورد نیاز برای تولیدات این صنعت می تواند باعث کاهش قیمت تمام شده و در نتیجه افزایش رضایت مندی مردم از قیمت گذاری بهتر محصولات شود.
در عین حال، یکی از راه های تقویت تحقیق و توسعه در صنایع که باعث کاهش قیمت تمام شده تولید می شود، مدیریت واردات است. از این رو تولیدکنندگان، نگرانی هایی نسبت به احتمال تغییر در سیاست های وارداتی کشور با رفع برخی تحریم ها داشتند.
محمدرضا شهیدی، دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری در این مورد با تاکید بر ضرورت وجود یک متولی و مرجع واحد در حوزه صنایع، تغییر سیاست‌های مربوط به حوزه واردات در پی نوسانات ارزی را از مشکلات مهم بخش تولید عنوان کرده و با اشاره به تاثیر نوسانات ارزی متوالی در دو دهه گذشته بر سیاست‌های مربوط به حوزه تولید و صادرات، گفته بود: زمانی که شرایط ارزی کشور نامناسب شد، سیاست توجه به تولید داخل و تولیدکنندگان داخلی در پیش گرفته شد، ولی با مساعد شدن وضعیت ارزی و بالا رفتن قیمت نفت، واردات افزایش پیدا کرد.
وی تثبیت یک سیاست کلی در حمایت از تولیدکننده و ممنوعیت واردات کالاهای مشابه تولید داخل را خواستار شده و گفته بود: ظرفیت تولید داخل بسیار بالا است و در حال حاضر تنها ۶۰ درصد ظرفیت تولید فعال است. از نظر کیفیت و خدمات پس از فروش هم در وضعیت قابل قبولی هستیم، با توجه به تمام این موارد، نیاز بخش تولید این است یک برنامه چند ساله در خصوص ممنوعیت و محدودیت‌های واردات اجرا شود تا تولیدکننده بتواند برنامه‌ریزی بلند مدت در راستای جهش تولید و افزایش عمق ساخت داخل را داشته باشد.
در هر حال، عملکرد تولیدکنندگان در صنعت لوازم خانگی نشان می دهد که در صورت اعتماد مسئولان به این صنعت می توان شاهد رقابتی تر شدن تولیدات آن و ارزآوری برای کشور بود.
انتهای پیام/
